NanoVNA Bilgisayarlı Kullanımı

 NanoVNA'nın her ne kadar üzerinde bir ekranı olsa da, küçük bir ekrandan tüm işlemleri yapmak biraz zahmet verici olabiliyor.

Eğer NanoVNA'nızı masaüstünde kullanıyor iseniz (sahada bir anten ölçümü yapmıyor iseniz)  bilgisayar üzerinden yönetmek daha kolay oluyor.

Bu amaçla kullanabileceğiniz bazı yazılımlar var.

En sık kullanılanlardan biri NanoVNA Saver.

Bu yazılımı https://github.com/mihtjel/nanovna-saver/releases  adresinden indirebilirsiniz.

Hem linux/mac hem windows uyumlu bu programın Hugen versiyonu firmwareler ile maalesef hala bir sıkıntısı olsa da diğer sürümler ile uyumlu çalışabiliyor.

Hugen versiyonu için https://groups.io/g/nanovna-users/topic/36316642  yazılımı kullanılabilir.

Bunun yanında TAPRVNA (https://github.com/erikkaashoek/Tapr-VNA)

Ya da cep telefonunuzu kullanarak kullanabileceğiniz, https://oristopo.github.io/nVhelp/html/NanoVNA-Web-Client yazılımı mevcut.

Bu yazıda NanoVNA Saver yazılımını anlatacağım.

Bu yazının yazıldığı sırada 0.3.9 prerelease ve 0.3.8 stable releaseleri var.  Şimdi yazılımı biraz anlatayım.

Bilgisayarınıza bu cihazı USB üzerinden bağladıktan sonra windows makinalarda Aygıt Yöneticisi altından hangi COM Port a atandığını kontrol edin.

Okla işaretli yerden ilgili Com Portu seçtikten sonra Connect to Device seçeneğini seçin.

Cihaz bağlandıktan sonra Sweep yani tarama alanını tanımlayın.

Ölçeceğiniz aralığı ne kadar küçültürseniz o kadar hassas bir ölçüm olacağını unutmayın.

Burada start ve stop değerlerini girince center ve span değerlerini otomatik dolduruyor.

Bu alan Hz olarak giriş kabul ediyor.

Yani 100MHz için 100000000 ya da 100e6 ya da 100MHz yazmak gerekiyor.

Örnekte görüldüğü gibi 100-500MHz arası bir taramada her step arasının 4MHz olacağı yazılmış. Tüm amatör bandın 2 mhz olduğunu düşünecek olursanız (144-146 arası) bu aralıkta bir anten ölçümü yapacak iseniz, 140-150 mhz arası bir değer kullanmak daha iyi olacaktır.

Sweep Settings düğmesine basarsanız, buradaki ayarlardan bir defalık tarama, sürekli tarama gibi ayarları yapabileceğiniz gibi, eğer porta takılı bir zayıflatıcı (Attenuator) var ise onun tanımlaması, herhangi hazır preset bir band seçimi gibi ayarlara ulaşabilirsiniz.

Default ayarlarda Single Sweep seçili geldiği için, her ölçümde Sweep düğmesine basmanız gerekirken, Continuous sweep seçerseniz, siz dur diyene kadar sürekli ölçmeye devam edecektir.

Bir önceki yazımda da anlattığım gibi, VNA'ların en önemli adımı Kalibrasyon.

Bu noktada Calibration menüsüne girmeniz önemli.

Burada yapacağınız kalibrasyonlar, cihazın içindeki kalibrasyonlardan bağımsız olduğundan bu ekranda , değişik frekans aralıkları , değişik adaptörler , uzatma kabloları için şablon kalibrasyonları yapıp kaydedebilmeniz büyük kolaylık sağlayacaktır.

Diğer yazıda anlatılan yöntemde detaylarını bulabileceğiniz kalibrasyon adımları bu ekranda kolaylıkla yapılabilmektedir. 

Buradaki fark her adımda (Örneğin OPEN yapacaksınız) gerekli kalibrasyon elemanını bağlayın, SWEEP e basın, sonra OPEN a basın, bir sonraki adımda da Dummy LOAD'ı takın, SWEEP e basın, sonra LOAD a basın. Önce elemanın bağlanması, sonra  Sweep, sonra Kalibrasyon adımı seçimi..

Buradaki ilginç ve diğer yazıda belirtmediğim kısım offset delay. Teknik olarak açıklamak gerekir ise, cihaz bağlantı kablolarınızda, örneğin kalibrasyon kitinizi ya da DUT'u bağlarken araya koyacağınız ilave bir N to SMA ya da dişi-dişi adaptör gibi bir çevirici var ise, bu ilave, kalibrasyonda farklılık yaratacağından, 

formülü ile bu ilave gecikme hesaplanır ve offset delay kısmına eklenir.

Burada l= kullandığınız adaptörün içten içe (içerideki teflon veya plastik dielektrik malzemeden diğer ucuna) boyu (mm olarak) Er=Geçirgenlik Kaysayısı (konektör içindeki malzemeye göre değişir.. Örn. teflon =2.1) C ise ışık hızı (2.998 e8)

11 mm uzunluğunda teflon içli bir adaptör için bu değer yaklaşık 5,3xe-8 yani 53picosaniye yapmakta. 

Tüm bu değerler girildikten sonra apply ile bu ayarları uygulayabilir, save ile gelecekte de kullanmak için kaydedebilirsiniz.

Daha önce de dediğim gibi bu ayarlar nanovna üzerine kaydedilmez. Tamamen PC tarafında kalır.

Bir kolaylık olarak Calibration Assistant 'ı kullanarak tüm bu ayarları adım adım yönlendirilerek te yapabilirsiniz.

Display Settings altında ekranda hangi grafikleri değerleri görmek istediğinizi ayarlayabilirsiniz.

Ya da hazır şablonlardan ölçüm yapacağınız cihaz ya da değerleri hızlıca seçebilirsiniz.

Bu ayarlardan sonra ihtiyacınıza göre ölçümleri yapabilirsiniz.

Bunların haricinde Time Domain Reflectometry Ölçümü var.

Bu ölçüm ile, NanoVNA ya bağladığınız bir koaksiyel kablonun sağlamlığını, var ise hangi metrede koptuğunu ya da zarar gördüğünü ölçebilirsiniz.

Aşağıdaki grafikte profesyonel bir VNA ile NanoVNA nın değerlerinin karşılaştırmasını görebilirsiniz