yansıtma etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
yansıtma etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

13 Ağustos 2020 Perşembe

Meteor Scatter için MSHV Program Kullanımı - 1

 Merhaba,

Amatör radyoda dijital haberleşmeye, özellikle FT8 kullanımına aşina olan arkadaşlar, Ağırlıklı olarak WSJT yazılımını kullanıyorlar. Benzer ve bence daha pratik olan MSHV yazılımını ve bu programda hangi ayarları yapmanın gerektiğini anlatan bir yazı yazmaya çalışacağım. 

Burada bahsettiğim tüm yazılım kavramları WSJT de de mevcut aslında. 

Bu yazıda, programın telsizle bağlantı  ayarlarını detaylı bir şekilde anlatmaktan ziyade, bir QSO yapmak için hangi ayarların daha önemli olacağının altını çizeceğim. 

Programın ilk kurulumundan sonra yapmamız gereken bir kaç önemli ayar mevcut.

İlki Sound Settings. Yani telsizimizi bilgisayarın hangi giriş ve çıkış portlarına taktığımızı belirttiğimiz kısım.

Bu ekranda sadece ses kartını (giriş ve çıkışı)  göstermek yeterli.



İkinci ekranımız, telsizimizin PTT ve CAT ayarlarını yapacağımız ekran. 

İlk kısımda, Port kısmında telsizimizin hangi seri porta ne hızda bağlı olduğunu ve altta telsiz tipimizi (Varsa Omnirig gibi yardımcı programları) seçebiliyoruz.

Telsizlerde PTT iki türlü yapılabilmekte. Birincisi, harici bir PTT portundan, ikincisi CAT portu üzerinden yani direkt olarak seri porttan. 

Bendeki FT-847 için, PTT yi CAT yerine harici PTT portundan yapmayı tercih ettim. Bu yüzden, Port 2 kısmında  PTT via RTS seçeneğini seçtim ve buraya ikinci bir PTT portu tanımı yaptım. 

Bilgisayarımdaki ikinci bir PTT portunda RTS ucunu aktif yaptığımda telsizimin PTT ucu aktifleşiyor ve cihazım PTT ye geçiyor. Modern telsizlerde bunların tamamını (ses kartı da dahil) tek bir USB portu ile halledebiliyorsunuz. Kendi telsizinizi nasıl bağlayacağınız oldukça değişken. Cİhazınıza uygun ayarları yaptıktan sonra start ptt test seçeneği ile ayarlarınızın doğruluğunu kontrol etmeniz iyi olacaktır.



Geldik Çağrı işareti ve Locator bilgilerini girdiğimiz ekrana. 

Türkiye olarak Region 1 de bulunmaktayız. Bu seçeneği seçiyoruz. My Call ve Grid Locator kısmını doldurup Gen Message seçeneğine basıyoruz .


Options altındaki temel ayarlarımız bu kadar..

Şimdi ana ekrana bakalım.

Bu ekranda ilk yapmanız gereken iş, RX ayar düğmesi ile oynayarak, sinyal seviyesini 0 değerine mümkün olduğunca yaklaştırmak.

İkinci yapmanız gereken ise, Tune tuşuna basıp, telsizinizi TX e geçirmek, ve bu sırada TX ayarı ile oynayarak, telsizinizin ALC göstergesinde 0 a en yakın değerde kazancı bırakmak. ALC göstergeniz yoksa, çıkış gücünüzün değişmediği ana kadar TX i kısmak, daha fazla kıstığınızda çıkış gücünün de azaldığını fark edeceksiniz. 


Mod: O anda kullandığınız modu gösterir. meteor Scatter için, özellikle 2 metre bandı için en fazla kullanılan iki mod FSK441 ve MSK144.  Bu modlar arasındaki farka değinecek olur isek, MSK144 FT8 gibi daha otomatik bir mod ama daha uzun mesaj sürelerine ihtiyaç duymakta, FSK441 biraz daha kısa süreli ping(meteor yansımalarına verilen ad) ile çalışabilmesine rağmen, decode etmek için biraz daha uğraştırmakta.

Decode tipi: MSK144 hariç tümünde Auto Dec yani, alma periyodu bitince otomatik olarak çözme aktif iken, MSK144 te bu iki seçenekten birini seçebiliyorsunuz. RT Dec seçeneği, period boyunca decode etmeye devam ettiği için, decode işlemini yapmak için period sonunu beklemez..

Peki nedir bu period?? 

Meteor Scatter sırasında, iki istasyonun haberleşmesinde, önce bir taraf, daha sonra diğer taraf yayın yapar. Bu yayınlar genelde 30 saniyelik periodlar ile yapılır.

Genel uygulama, doğudaki istasyonun ilk 30 saniye, batidaki istasyonun sonraki 30 saniye yayın yapmasıdır.

Bu 30 saniye (ya da bazı istasyonların tercihi 15 saniye) TX Period süresi olarka işaretlediğim kısımdan ayarlanır. 

Konuşulacak istasyonun çağrı işareti ya manual olarak To Radio: penceresine yazılır ya da hali hazırda çözülmüş çağrı işareti mouse ile seçilir ve bu pencereye otomatik olarak yazılır.

Gen Msg tuşuna basılınca, ekrann sağ tarafındaki pencerelerde mesajlar otomatik olarak oluşturulur.

Bu ekrandaki diğer en önemli ayara geldi sıra.

DF genişliği.

DF sizin karşı istasyon ile frekans farkınızdır. Her iki istasyon da örneğin 144.360 tan yayın yapıyor olsa bile, cihaz kalibrasyonlarından kaynaklı olarak  biri 144.360.100 den yayın yaparken, diğeri 144.359.900 den yayın yapıyor olabilir. 

Meteor Scatter cihaz frekanslarının birbirine uyumlu olması esasına dayanan bir haberleşme modudur. 

Bu ayarda görebileceğiniz gibi, maksimum aralık 400 Hz tir. İki istasyon arasındaki DF bu değerden yüksek ise mesajlar çözümlenemez. 

Bu yüzden , öncelikle cihazınızın frekans kalibrasyonunun doğruya en yakın olduğundan emin olun. 

Eğer kuvvetli sinyaller alıyor ama çözemiyor iseniz, ya yanlış modtasınızdır, ya da frekansınız çok kaymıştır. Ses bas ise biraz yukarı, tiz ise biraz aşağı frekanslara birkac yüz Hz inerek uygun frekansı bulmaya bakın. 

İkinci yazıda, size MSK ve FSK haberleşme yapma ile ilgili bir kaç bilgi daha aktaracağım. 

   



1 Şubat 2019 Cuma

Meteor Scatter - Meteor Yansıtma







E uçaktan yansıtabiliyor isek, başka nelerden yansıtabiliriz?

Yanlış hatırlamıyor isem, 2. dünya savaşı sırasında amerikalı askerlerin keşfettiği bir yöntem..
Meteordan yansıtma..

Olayın özüne gelecek olursak, meteorun direkt kendisinden değil, atmosfere girip yanarken yüksek ısıdan dolayı oluşan
plazma'dan yansıtıyoruz aslında..

Dünyaya sürekli olarak meteor geliyor.. Biz görmesek te sık sık tepemizden geçiyorlar..
Bazı dönemlerde (perseid, geminid gibi) gazetelere, sosyal medyaya gündem olup, yıldız kayacak seyredin diye haber bile oluyor bu durum..

Peki, nelere ihtiyacımız var..

50 MHz için 2-3 eleman bir yagi,
VHF için yine 3-4 eleman ve daha fazlası yagi, 50W ve üzeri bir güç.

gerçi geçtiğimiz aylarda Ukrayna'dan 20W lık bir cihazla çıkış yapan bir amatör ile QSO yapmıştım ama, adamın 16 elemanlı yaklaşık 9 metre uzunluğunda bir yagisi mevcuttu.
O sayılmaz o yüzden.

Tabii ki cihaz... SSB olmak zorunda.. Gördüğünüz gibi gerçek amatör aktiviteye giden yol hep SSB cihazlardan geçiyor..


Meteor Scatter da çok yoğun meteor aktivitesi olduğu dönemlerde SSB veya CW görüşme yapma şansı olsa da, ağırlıklı olarak Dijital modlar kullanılıyor.

Tercih edilen belli başlı bazı modlar mevcut..
MSK144, FSK441, JTMS bu modlardan başlıcaları.

Peki diyeceksiniz ki, hadi günümüzde bilgisayarlar, ve dijital modlar var.. 60-70 yıllık tarihi olan bu QSO türünü daha önce nasıl yapıyorlarmış?

Gönderecekleri mors kodunu büyük teyplere kaydedip hızlandırılmış şekilde çalıyor ve karşıdan gelen bir mesaj olduğunda yavaşlatıp dinliyorlarmış. Oldukça zahmetli.

Meteor Scatter hakkında genel bilgi verecek olursam, meteor geçişleri sırasında oluşan plazma birkaç yüz milisaniyeden, 50-60 saniyelere kadar süren yansımalar yaratabiliyor. Daha uzunları da olabiliyor ama ben henüz rastlamadım.
Genelde karşılaşılan 200-400 ms civarı pingler ve daha uzun süren burst'ler.

Görüşme sırasında 30 saniye boyunca bir istasyon, 30 saniye de diğer istasyon gönderme yapmakta.
İlk 30 saniyeyi genelde doğu'da olan istasyon yapmakta..

Görüşmeler sırasında şöyle bir sıra izlenmekte..

TX1: İstasyonlar birbirini çağırır.. TA2NC TA2XXX
TX2: Istasyonlardan biri diğerini duyunca rapor gönderir: TA2NC TA2XXX 26
TX3: Karşı istasyon bizden gelen raporu duyunca bize duyduğunu belli eden R ile kendi raporunu gönderir TA2XXX TA2NC R26
TX4: R26 lı raporu duyan istasyon RRR gönderir.. Karşı taraf RRR yi alınca qso bitmiş sayılır..
Opsiyonel olarak karşılıkı 73 gönderilebilir.

Burada dikkat çekmek istediğim nokta rapor.. Alıştığımız 59 şeklinde değil..
ilk rakam ping süresi, ikinci rakam ise sinyal gücünü temsil etmekte.

ilk rakam:
2 0-5 sn arası burst
3 5-20 saniye arası burst
4 20-120 saniye arası burst
5 120 saniyeden uzun burst

ikinci rakam:
6: 5db ve altı
7: 5-10db arası
8 10-15 db arası
9 15 dB ve üzeri

Bu rakamları elinizle doldurmanıza gerek kalmıyor merak etmeyin..
Kullandığınız yazılım karşı tarafın sinyalini decode edince otomatik olarak raporu hesaplıyor.


Peki, meteor scatter yapmak istiyorum.. Yazılımım var.. (WSJT veya MSHV) Antenim var.. Telsizim var..
Nerede nasıl görüşme yapacak istasyon bulacağım???

Meteor Scatter icin genel CQ frekansları mevcut.. Örneğin 50.280 MHz ya da 144.370 MHz
Ancak genelde amatörler www.on4kst.org adresinde Region 1 olarak oturum açıp buradan karşıdaki amatörler ile görüşme "schedule" yapıp öyle QSO gerçekleştirmekte.
Meteor Scatter için mesafeler en yakin 500 km civarından 2000 km lere kadar çıkabilmekte.
2000 in üzeri için genelde büyük meteor firtinaları gerekiyor. Ama 1000-2000 km arası hergün yapılaiblir halde.
meteor sıklığı ve yönleri meteor radar sitelerinden takip edilebilir.
http://www.sgo.fi/Data/RealTime/meteorRadar.php bunlara bir örnek..
Ya da daha güzel bir gui'ye sahip olan https://www.meteorscan.com/meteor-live.html  adresi.

Bir kullanılabilecek program da Virgo.
java tabanlı olduğundan  hem linux hem windows makinalarda kullanılabilir.
DL1DBC 'nin sayfasından indirilebilecek bu program ile o an hangi meteor firtinalarının oldğunu, sizin bulunduğunuz konuma göre anten yönünün ne olması gerektiği, sıklığı gibi bilgilere erişebilirsiniz.



Kabaca bilgiler bu şekilde.

Video olarak ta, üstadım TA2AD nin yıllar önce hazırladığı meteor scatter videosunu paylaşmak istiyorum.

ve




Meteor Scatter sabır gerektiren bir aktivite..
Bazen 3-4 dakika içinde QSO tanımlanırken bazen 1 saat civarı sürebiliyor. Hatta 1 saati geçtiğinde görüşme geçersiz olduğundan tamamlanamayabiliyor.
Çaba gerektiren, ama o yansıma sesini duyunca emeklere değen bir aktivite.

VHF te biraz daha nadir olsa da, 50 MHZ te çok daha rahat gerçekleştirilebilecek bir aktivite.

IONIQ 6 Sık Sorulan Sorular Cevaplar

  İçindekiler 1. AC/DC Şarj Nedir? 2. AC Şarj adaptörleri niye farklı güçlerde? 3. Duvar tipi mi Mobi...