Özellikle yeni başlayan radyo amatörü arkadaşlarımın ilk duydukları, ilk görüşmelerini yapıkları yer olan rölelerin hem normal haberleşmede, hem de acil durumlarda kullanımında radyo amatörlüğündeki yeri büyüktür.
Yeni başlayan arkadaşlarımıza yol gösterici, biraz eskimiş olanlara da belki yanlış yaptıkları bazı şeyleri düzeltme adına amatör rölelerde konuşma etiği üzerine kısa bir yazı hazırlayayım dedim.
Eksik kaldığım, aklıma gelmeyen başka bilgiler varsa eklerseniz iyi bir kaynak olacaktır diye düşünüyorum.
Bol DX’ler diliyorum
RÖLEDE AKTİF OLMA:
Cihazı açıp dinleyeme geçtiğinizde tercihen TA2XXX QRV gibi bir mesaj ile dinlemede olduğunuzu belirtmeniz, sizinle görüşmek isteyebilecek istasyonlara bilgi vermiş olur.ÇAĞRI:
Amatör bandlarda (röle, simplex, ssb mors dijital..her ne mod, frekans olursa olsun) ilk önce çağırılan istasyon, daha sonra çağıran istasyonun çağrı işareti belirtilir.Doğrusu:
TA2XXX TA3YYY gibi..
Ya da
Karşı istasyon cihazdan uzaktır , tam duyamamılş olabilir diye, çağırılan istasyonun çağrı işareti birden fazla söylenebilir.
TA2XXX TA2XXX burası TA3YYY gibi.
Yanlış:
“Çağırılan istasyon TA2XXX çağıran istasyon TA2YYY” gibi bir çağrı yanlış veya yasak olmasa da , pek doğru bir çağırma yöntemi değildir. Bu şekilde çağrı yapmamaya özen gösterin..
Zaten ilk söylenenin çağrılan , ikincisinin çağıran olduğunu biliyoruz değil mi?
KİMLİK TEKRARI
Çağrı başında belirttiğiniz çağrı işaretlerini birkaç dakikayı geçen QSO’larda tekrar ederek sizi dinleyen ve yeni cihaz açmış arkadaşların da kim olduğunuzu bilmesini sağlayın. Bu sadece röle frekanslarında değil, simplex yapılan görüşmelerde de uygulanmalıdır. Nasıl olsa dinleyen yoktur demeyin, özellikle büyük şehirlerde sandığınızdan çok daha fazla kişi dinliyor olabilir.RÖLEDE SİNYAL RAPORU VERME/ALMA
Rölelerde karşıdaki istasyon sinyal gücü olarak sizin gücünüzü değil, sadece rölenin gücünü göreceğinden RST(Readibility, Signal, Tone) raporunda sadece R yani okunabilirlik raporu verilir.
Bildiğiniz gibi bu ilk rakam 1-5 arasıdır.. Yani karşıdaki istasyona 59 rapor vermemelisiniz..Çünkü sizin için 9 "röleden" gelen sinyalin gücüdür.
R5, R4 ya da R3 geliyorsun ya da okunabilirlik 3, biraz parazitli geliyorsun denebilir."Biraz parazitli" demeye aslında gerek olmasa da karşıdaki istasyonun RST raporları konusunda çok bir tecrubesi olmayabilir. Bu yüzden açıklamak fena bir fikir değil gibi duruyor..
Bir yanlış kullanım, QRM’li geliyorsun gibi bir tabir.
QRM insan yapısı gürültüyü tarif eder. Yani, rölede biri konuşurken, üzerine biri konuşmuşsa, ya da oldu ya, yakındaki bir vericiden baskı alıp gürültü duyduysanız qrm demeniz normal. Ancak genelde rölede karşıdaki istasyonun sinyali zayıf ise, QRM’li geliyorsun yerine 1-5 arası okunma raporu vermeyi tercih edin.QRM doğru bir tabir olmayacaktır. Yanlışa alışmayın..
Karşıdaki istasyonun sinyali azalıp çoğalıyor ise buna QSB denir.
Röle şartlarında QRM e rastlamanız biraz zor. Maalesef röle görüşmelerinde sık duyduğum bir yanlış.
Bir başka yanlış ta, “Radyo kontrol, cihaz kontrol” gibi tabirler CB tabirleridir. Amatör radyo için bunun yerine “Sinyal/Okunabilirlik Raporu” istenir. Mümkün olduğunca bu tabirlerden kaçınmaya bakın.
ARA VERME
QSO sırasında peşpeşe konuşmamaya özen gösterin. İki tarafın konuşması arasında birkaç saniyelik bir sus payı(mandal boşluğu) vermeniz, röleyi başka kullanmak isteyen istasyonların kendilerini duyurmaları için fırsat olacaktır.
Ortak kullanılan bir alanı uzun işgal etmemeye bakın.
RÖLEDEKİ HADSİZLER:
İlginç bir başlık olabilir ancak, bazen, iki kişi’nin QSO’su sırasında üstlerine mandal atma, ton gönderme gibi etik ve ahlakın hiçbir alanına sığmayan davranışlara rastlayabilirsiniz.Bunu yapan konuşan kişilere olan düşmanlığından da yapıyor olabileceği gibi, babasının cihazıyla oynayan bir çocuk ta olabilir. Cihazını yeni yeni kullanmayı öğrenen acemi bir amatör de olabilir. Akıl sağlığı yerinde olmayan biri olma olasılığı da göz ardı edilmemeli :)
Tavsiyem, hiç duymamış gibi konuşmanıza devam etmek. Eğer QSO yapılamayacak kadar zorlamışsa, QSO’yu sonlandırmak ve polemiğe girmemek. Maalesef bu kişileri muhatap alıp söven amatör arkadaşlarımız da var.
RÖLE KULLANIM GÜCÜ
Röleye erişiminizde sağlıklı giriş yapabildiğiniz en düşük güçle giriş yapın. Bu hem QSO sırasında cihazınızın fazla ısınmasını engeller, hem de bataryalı bir el cihazı ile görüşüyor iseniz bataryanızın daha uzun dayanmasını sağlar.ANI/ROGER BEEP KULLANIMI
Herkesin polis telsizlerinden alışkın olduğu ANI tonu (Yani Automatic Number Identification) amatör bandlarda kanunen yasak olmamasına rağmen, amatör band etiği nedeniyle kullanılması hoş karşılanmayan bir özelliktir.
Bizim (radyo amatörlerinin) telsizlerimizi kullanırken çağrı işaretlerimiz olduğu için ve güvenlik zimmet gibi sebeplerle telsiz kimlik takibi yapma gibi bir durumumuz olmadığı için bu tür ANI tonlarının amatör bandda kullanımı hoş karşılanmaz.
Özellikle hurdadan geri döndürme telsizlerde bu özellik desteklendiği için bazı arkadaşlar kullanıyor ama, ilk fırsatta kapattırmanızı tavsiye ederim.Hiç hoş duyulmadığı gibi, bana şahsen kompleks sahibi poliscilik oynayan/ya da kendine polis süsü vermeye çalışan insanları çağrıştırıyor.
Roger Beep yani konuşma sonundaki bip sesi, bazı rölelerde mevcut. Ama amatör kullanımdaki yeri genelde SSB görüşme sonrası görüşmenin bittiğini belli etmesi açısından . Yine kullanımı çok hoş değil, CB günlerinden kalma bir hatıra gibi geliyor bana.
Özellikle hurdadan geri döndürme telsizlerde bu özellik desteklendiği için bazı arkadaşlar kullanıyor ama, ilk fırsatta kapattırmanızı tavsiye ederim.Hiç hoş duyulmadığı gibi, bana şahsen kompleks sahibi poliscilik oynayan/ya da kendine polis süsü vermeye çalışan insanları çağrıştırıyor.
Roger Beep yani konuşma sonundaki bip sesi, bazı rölelerde mevcut. Ama amatör kullanımdaki yeri genelde SSB görüşme sonrası görüşmenin bittiğini belli etmesi açısından . Yine kullanımı çok hoş değil, CB günlerinden kalma bir hatıra gibi geliyor bana.
