İçindekiler
- 1. AC/DC Şarj Nedir?
- 2. AC Şarj adaptörleri niye farklı güçlerde?
- 3. Duvar tipi mi Mobil mi şarj cihazı almalıyım?
- 4. Aracımı AC ile mi DC ile mi şarj etmek daha iyi?
- 5. Rejenerasyon Nedir?
- 6. Hangi Regen modunu kullanayım?
- 7. Peki.. Hangisi daha tasarruflu?
- 8. Aracım DC'de ne kadar hızda şarj eder?
- 9. Soğuk havalarda ne yapmak lazım? Şarj etme hızı çok düşüyor.
- 10. Aracımı % kaç şarj etmem daha sağlıklı?
- 11. EV tarzı lastik mi kullanmam gerekir? Herhangi bir lastik kullanmamda bir mahsur var mı?
- 12. Yazılım Güncelleme ile ilgili Açıklamalar.
- 13. Kışın niye menzilimiz düşüyor? Hani Isı pompamız vardı?
- 14. Şarj soketi arabadan ayrılmıyor ne yapmalıyım?
- 15. Trugo'da şarj etmeye çalıştığımda şarj başlatılıyor diyor ama bir süre sonra şarj sonlanıyor.
- 16. EV aracımla ilgili hangi uygulamaları kullanmalıyım?
- 17. Arabamı uzaktan ısıtabilir/soğutabilir miyim?
- 18. Arabanın yanından uzaklaşınca kapılarım otomatik kilitlenmiyor mu?
- 19. Arabadaki bu uyarılar (Yorgunluk, şerit, hız limiti vs) çok canımı sıkıyor. Nasıl kapatırız?
- 20. Sabah arabaya bindim, park yardımcısı/güvenlik önlemleri vs iptal edildi gibi bir uyarı verdi. Ne bozuldu acaba?
- 21. OBD cihaz aldım diyelim. Sürekli araca bağlı bırakmanın bir zararı var mı?
- 22. Aracımı haftalarca bırakıp gideceğim. Nasıl bir önlem almam gerekir?
- 23. Park frenini nasıl çekeyim? Ben önce freni çekiyor sonra arabayı parka alıyor sonra stop ediyorum diyenler?
- 24. Hem aracım gece 10'dan sonra şarja başlasın, hem de sabah bindiğimde sıcacık olsun diyenler buraya..
- 25. Arabamdaki sürüş modları neler ve farkları nedir?
- 26. Araçla verilen şarj cihazını evimin prizinden sorunsuz kullanabilir miyim?
- 27. Kablosuz carplay veya android auto kullanmak istiyorum ama sadece kablo ile bağlanılabiliyor.
- 28. Şu AC şarj olayını tam anlayamadım. 11kW var 22 kW var.. Kablosu farklı cihazı farklı...
- 29. Uzun yolda kaç km hızla gitmek gerekir.
- 30. Aracın içinde uzun süre oturacaksanız nasıl beklemek gerek?
- 31. Araç ilk hareket ederken arka taraftan bir kütleme sesi geliyor.
Öncelikle bu kadar radyo amatörlüğü yazısı içinde bu ioniq 6 yazısı nereden çıktı diyecek radyo amatörü arkadaşlar için, Ioniq 6'nın direksiyonundaki detayı paylaşayım.
Hyundai logosuna dikkat;)
Bilmeyenler için dört tane nokta mors alfabesinde H harfine denk gelmektedir.
Ayrıca ne bu amatör falan diyenler için Amatör Radyoculuk Nedir yazısını okulamarını tavsiye ederim.
Merhaba, Yaklaşık 6 aydır bir Ioniq 6 kullanıcısıyım.
Bu dönemde hem kendim bir çok bilgi öğrendim hem de , özellikle ilk defa elektrikli araba kullanan hele ki , elektrik, batarya vs. konularında tecrübesiz insanların sorularını gördükçe en azından yeni başlayanları yönlendirecek bir bilgi kaynağı oluşturayım dedim.
Buradaki başlıklar genel olarak Ioniq6 , Ioniq 5 kapsamında olsa da genel olarak tüm EV araçlar için geçerli bilgilerdir.
İlk tavsiyemi şöyle yazayım... Araçlarımızın boyası çok ince.. PPF kaplama yaptırmanız önemle tavsiye edilir. Ne yaptırayım hangi ppf diyorsanız başka kaynakları okuyun diyorum. O konu ayrıca ele alınması gereken bir konu.
Aslında PPF'ten bile çok daha önemli bir konuyu da buraya yazmak istedim. Aşağıda başka detayları var tekrar gibi olaiblir ama hayati risk içeren bir konu olduğundan ayrıca kaleme almakta fayda var.
Aracınızı evden şarj ederken eğer elektrik konusunda profesyonel değilseniz kesinlikle profesyonel destek alın. Bir uzatmayı prize takmanın nesi önemli, ben ayrı tesisat çektirmeyeceğim diye düşünmeyin.
Öncelikle, özellikle şarj cihazınızı evin prizine direkt ya da bir uzatma ile bağlayarak şarj etme niyetiniz varsa, elektriğin ev içinde ilk sayaca girdiği andan prizden çıktığı ana kadar olan tesisatın dayanımı aldığınız/yaptırdığınız uzatma kablosundan çok daha kritik öneme sahip.
Trafo merkezinden evinizin girişine kadar çekilen kablo standartlar gereği 220V sistemler için 4-6mm2 kablodan yapılmaktadır. 380V trifaze bir bağlantınız varsa 6-10mm2 kablo ile yapılır. Ama bir elektrikçinin teyidi önemli.
Sayacımızdan sigorta kutumuza geldik.Bu sigortalar genelde evin değişik bölgeleri, bu bölgelerdeki aydınlatma veya priz olarak farklı alt hatlara ayrılır. Bu bölünmelere linye denmektedir. Burada kritik olan, araba şarjınızı bağladığınız priziniz hangi linyede.. Aynı linye veya sigorta üzerinde evinizdeki diğer yüksek güçlü elektrikli aletler (fırın, çamaşır makinesi, tost makinesi, kettle vs) bağlı mı değil mi? Eğer öyle ise şarj için kullanacağınız prizi ayrı bir linye üzerine almak önemli.
Bu prize bağlı olan sigorta değerinin şarj ihtiyacınıza uygun olması önemli.
Ev içi tesisatın sigortadan kullanacağınız prize kadar olan çekilmiş kablosunun gerekli yarıçapa sahip olması (örneğin 2.5mm2 kablo ile 16A kadar akım taşıyabilirsiniz) , buat bağlantılarının bu standartlara uygun yapılmış olması önemli. Gevşek bir bağlantı 6-8 saat şarj sürelerinde ısınmaya yol açıp yangın çıkarabilir.
Kullandığınız uzatma kablosunun gerekli çapa sahip olması, eğer makaraya sarılabilen bir kablo ise, kesinlikle tamamen rulonun açılıp düz olarak kullanılması önemlidir.
Priz bağlantılarının özellikle kaliteli priz markaları ile yapılması, yine bağlantıların çok iyi sıkılmış olması önemlidir.
Monofaze evinizde 7kw şarj gücü sağlama niyetiniz varsa kesinlikle sigortadan ayrı bir hat çekmeli, kesinlikle ev içi tesisatı kullanmamanız önemli.
Bu konuları iyi bir tesisatçıya kontrol ettirdikten sonra sorunsuz şarj yapabilirsiniz.
Sizden gelen sorular oldukça listeye eklemeye devam edeceğim.
Öncelikle bendeki araç Ioniq 6 Progressive. Tercihimi bu araç yönünde kullanarak ikinci el aldım. Elektrikli araçlarda ciddi bir kazası yoksa ikinci el almanın yaratacağı herhangi bir olumsuz durum olduğunu düşünmüyorum. Şunun şurasında bu araçlar 1 yıldır piyasadalar. 1 yılda eski sahibi her gün %100 şarj bile yapmış olsa , sürekli 0-100 hızlanma denemesi de yapmış olsa bir zarar vermeleri pek mümkün değil. Olası üretim hataları da bu kadar sürede ortaya çıkmış olacağından avantaj bile sayılır.
Peki ben neden Advance değil de Progressive aldım. (aşağıda yazan bazı maddelere advance kullanıcıları aslında bu özellik bizde var diyor.. ancak hyundai sayfasında farklar bu şekilde yazılmış)
- Sunroof: Aracı oldukça ferah yapıyor.
- Isıtmalı/Soğutmalı Koltuklar: Advance serisinde yok!!!, Progressive'de arka koltuklar dahil ısıtma varken, ön koltuklarda ilave soğutma da yer alıyor.
- 360 derece görüş kamerası: Park ederken oldukça işe yarıyor. Ayrıca sinyal verildiğinde ekranda açılan yan kameralar ile aynaya bile bakmaya gerek duymadan arkanızı görebiliyorsunuz
- BOSE ses sistemi: Benim için arabada müzik önemli. Hele böyle sessiz bir araçta çift camlarımız da kapalıyken ev keyfinde müzik dinlemek için çok güzel bir ses kalitesi veriyor.Ayrıca advanceteki 6 hoparlör yerine burada subwoofer dahil 8 hoparlör mevcut.
- V2L adapör demiyorum çünkü, Advance serisine de birkaç bin liraya V2L adaptörü takılabiliyor.
- Yan Park Sensörü: Progressive'de var ama Advance'te yok. Çok bir faydasını görmedim açıkçası.
- Park Çarpışma ve Güvenli Çıkış Uyarıları: Park ederken gelen bir araç var ise direksiyonu titreterek uyarıyor. Hatta opsiyonu kapatmazsanız frene basıp durduruyor. Fren kısmını hiç sevmedim. Kapattım. Ama titreşim açık kullanıyorum.
- Akıllı Park Asistanı: Aracın uygun park yeri bulduğunda kendi kendine park etmesine yarıyor da.. Niye kullanalım?
- Anahtardan hareket: Evet.. Aracın anahtarı üzerinden dar bir park yerine giriş çıkış için aracınızı ileri geri hareket ettirebiliyorsunuz. Nasıl yapıldığına aşağıda değineceğim.
- Hafızalı Koltuk: Gerçekten Advance'te yok mu bu ya.. Niye?
- Rahatlama pozisyonlu koltuklar: Aracı park ettiniz içinde birini bekliyorsunuz ya da dinleniyorsunuz. Düğmeye basıyorsunuz ve koltuk en geriye gidip yatma pozisyonuna geçiyor. Yine tek düğme ile eski haline alabiliyorsunuz.
- Isıtmalı Direksiyon: Yani, kullanana kadar böyle birşeye ihtiyacım olduğunu bilmiyordum. Kışın ne güzel oluyormuş!!!
- Geri park sırasında yan aynaların aşağı göstermesi.. Sadece Progressivelerde var. Ve aktive olması için ayna seçim düğmesinin aynalardan birinde(sağ veya solda) olması gerek.
- 111 kW tek motora sahip ioniq 6 (progressive ve advance aynı motor ve batarya ile satılıyor), 151 beygir güç üretiyor. Ve bu güücü 350 Newton'luk bir tork ile taçlandırıyor. 150 beygir 350 newton tork piyasadaki orta güçte birçok arabada var. Örneğin Passat TDI 2.0, Ford Focus, Peugeot 3008, Hyundai Tucson gibi.. Ancak aradaki fark içten yanmalı araçlarda (ICE diye adlandırılıyorlar) tork eğrisinden dolayı maksimum tork ve beygir belirli bir devir aralığında üretilirken, elektrikli araçlarda her hız her devirde mevcut.Bu yüzden daha önce bu güçlerde bir araç sürdüyseniz, yaklaşık 2 tonluk Ioniq 6'nın aynı güçle nasıl bu kadar seri olduğuna muhtemelen şaşıracaksınız.
- Aracımızın 53kW kullanılabilir bataryası var. Diğer rakiplerinden düşük bir bataryaya sahip olsa da 0.22 civarı sürtünme katsayısından ve gelişmiş regen yapısından dolayı menzil olarak daha yüksek değerler veriyor.
- Menzil demişken, bu soru biraz muallak. Menzil denen olgu öyle katalogta yazdığı gibi değil. Yani hiçbir elektrikli araç için değil. Sürüş stili, yolun eğimi, rüzgarın hızı ve yönü, hava sıcaklığı, lastik modeli, klima ya da ısıtıcıyı ne kadar açtığınız ile alakalı olarak değişiklik gösteriyor. Kendi tecrübelerimden faydalanarak şehiriçi yazın ortalama 11-12kW, kışın 16-18kw arası tüketim mevcut. Şehirlerarasında ise yine hızınıza bağlı olarak 15 ila 20kw arası değerler olası.
- Batarya doluluk oranına göre bu menziliniz değişiklik gösterse de şehiriçinde benim gibi %80 şarj ile kullanıyorsanız 300 km civarı, şehirlerarasında ise 250 km civarı menziller alabilirsiniz.Ki ben biraz seri sürüyorum. Daha sakin sürüş ile daha yüksek değerler rahatlıkla yakalanabilir.
- Batarya voltajı 460V olan bu araç dolum sırasında 520-540V civarı bir voltaj ile dolum yapıyor ki bunun önemini biraz aşağıda detaylı anlatıyorum.
- Ioniq 6 ile 195 km/s hıza kadar çıkabildim. Bu hızdan sonrası maalesef yok. Limitlenmiş durumda.
-
AC/DC Şarj Nedir?
AC/DC Şarj Nedir?
2. AC Şarj adaptörleri niye farklı güçlerde?
Peki, şarj gücünü belirleyen faktörler nelerdir?
Araç ile şarj istasyonu arasındaki kablonun tipi: Kablo ne kadar ince olursa maliyet o kadar düşer. Bu nedenle yüksek güçlü (11-22 kW) şarj cihazları daha pahalıdır. Kablonun içindeki bir direnç, araca maksimum ne kadar güç çekebileceğini bildirir.
Şarj istasyonundaki komütatör/switch kapasitesi: Ne kadar güçlü bir bileşen kullanılırsa o kadar yüksek maliyet ortaya çıkar. Yani, kalite ve güç doğrudan fiyata bağlıdır.
Şebeke bağlantısı:
- Eğer şarj cihazınız standart bir ev prizine bağlıysa, 220V ve 16A sigorta ile maksimum 3.5 kW güç çekebilirsiniz. (Hesap: 220V × 16A = 3.5 kW)
- Eğer altyapınız destekliyorsa ve şarj cihazınızı 32A’ye ayarlarsanız, bu değer yaklaşık 7 kW’a kadar çıkabilir.
Trifaze bağlantıda ise işler biraz farklıdır. Basitçe anlatmak gerekirse, trifaze şarj, aynı anda üç farklı prizden enerji çekmek gibidir:
- Şarj cihazınızı 10A olarak ayarlarsanız, trifaze bir prize takıldığında 6.6 kW güç elde edersiniz. (Hesap: 220V × 3 × 10A = 6.6 kW)
- 16A’ye ayarladığınızda ise bu değer 11 kW’a çıkar. Bu da, Ioniq serisi gibi bazı araçların maksimum AC şarj kapasitesine ulaşması anlamına gelir.
- 22 kW’lık bir şarj cihazı, eğer aracınız 11 kW’ı destekliyorsa, şarj sürenizi kısaltmaz. Ancak ileride 22 kW destekli bir araç alırsanız işinize yarayabilir.
Özet
AC şarj cihazlarında iki temel seçenek vardır: Monofaze ve trifaze şarj.
- Monofaze şarjda altyapınız uygunsa maksimum 7 kW güç alabilirsiniz.
- Trifaze şarjda ise Ioniq serisi için maksimum 11 kW, diğer araçlar için 22 kW’a kadar güç alabilirsiniz.
Sonuç olarak, şarj cihazınızı seçerken iki opsiyonunuz var:
- Aracınızla gelen standart şarj cihazıyla, 16-18 saat gibi sürede standart prizden şarj edebilirsiniz.
- Daha yüksek kapasiteli (monofaze veya trifaze) bir şarj cihazı alarak, 3-5 saat içinde şarj işlemini tamamlayabilirsiniz.
Bu yüzden, ihtiyacınıza ve aracınızın desteklediği güce uygun bir şarj çözümü tercih etmelisiniz.
3. Duvar tipi mi Mobil mi şarj cihazı almalıyım?
Monofaze-Trifaze Adaptör |
Bu gibi bir adaptör kullandığınızda cihazınız her ne kadar 11Kw olsa da , monofaze elektrik kullanacağınız için yine gücünüz max 3.5kw olacaktır.
4. Aracımı AC ile mi DC ile mi şarj etmek daha iyi?
5. Rejenerasyon Nedir?
6. Hangi Regen modunu kullanayım?
Applying the brake pedal in the IONIQ 5, as mentioned, initially activates the regen braking and will switch to the friction brakes when additional stopping power is needed.
“The brake pedal, for us, we call a cooperative brake regen system,” said Miller. “We can only regen up to say 0.4Gs, which is pretty aggressive deceleration already. Beyond that, we would have to apply friction brake to make up more.”
7. Peki.. Hangisi daha tasarruflu?
8. Aracım DC'de ne kadar hızda şarj eder?
Ioniq 6, 800V mimarisi olarak tanımlanan bir araçtır. Ancak bu, bataryasının 800V olduğu anlamına gelmez. Gerçekte, bataryasının şarj voltajı yaklaşık 530V civarındadır. Ancak 400V’un üzerinde olduğu için 800V sınıfına dahil edilir.
Peki, bu mimarinin avantajı nedir?
DC şarj cihazları gücü genellikle amper cinsinden aktarır. Örneğin, 350 kW’lık bir şarj istasyonunu ve şebeke geriliminin yeterli olduğunu varsayalım.
- Trifaze bir sistemde gücü üç faza bölerek hesapladığımızda:
350 kW ÷ 3 ≈ 116 kW faz başına düşen güç olur. - Bu gücü 530V batarya gerilimine böldüğümüzde yaklaşık 530A gibi bir toplam akım değeri ortaya çıkar.
- İstasyon içindeki kayıpları da göz önüne aldığımızda, araç başına yaklaşık 200A civarında bir akım sağlanabilir.
400V ve 800V mimarilerinin farkı
Eğer şarj istasyonuna 400V mimarisine sahip bir araç bağlanırsa, 200A akım ile:
400V × 200A = 80 kW şarj gücü elde eder.
Ancak bizim aracımız 530V mimarisinde olduğu için aynı şartlarda:
530V × 200A = 106 kW şarj gücüne ulaşabilir.
Bu hesaplar kabaca yuvarlatılmış değerlerdir. Eğer aynı şarj istasyonuna başka bir araç bağlı değilse, Ioniq 6’nın pratikte 165-170 kW’a kadar şarj olabilmesi mümkündür.
800V mimarisine sahip bir araç, aynı akımda daha yüksek güç alarak daha hızlı şarj olabilir. Bu da uzun yolculuklarda daha kısa şarj süreleri anlamına gelir.
9. Soğuk havalarda ne yapmak lazım? Şarj etme hızı çok düşüyor.
Araçlarımızda kullanılan bataryaların ideal şarj sıcaklığı yaklaşık 20-30°C arasındadır. Bu sıcaklık aralığının dışına çıkıldığında, batarya sağlığını korumak amacıyla araç, şarj hızını otomatik olarak düşürür.
- Sıcak havalarda araç, fanlar ile soğutma sistemini devreye sokarak bataryayı optimum sıcaklıkta tutar.
- Soğuk havalarda ise bataryanın ideal şarj performansına ulaşabilmesi için "batarya kondisyonlama" işlemi gereklidir.
Batarya Kondisyonlama Nasıl Çalışır?
Batarya kondisyonlama, bataryayı ideal sıcaklığa getirerek düşük sıcaklıklarda yaşanan şarj hızı düşüşünü önler. Ancak bu işlem manuel olarak başlatılamaz ve sadece araç navigasyonu üzerinden bir DC şarj istasyonuna rota belirlenerek otomatik olarak etkinleştirilebilir.
Batarya Kondisyonlamayı Etkinleştirme
Batarya kondisyonlamasının çalışabilmesi için öncelikle araç ayarlarından aktif edildiğinden emin olunmalıdır:
📌 Ayarlar > EV Ayarları menüsüne giderek "Batarya Kondisyonlama Modu"nun seçili olduğundan emin olun.
Bu sayede, kış aylarında hızlı şarj istasyonlarına giderken araç bataryasını ideal sıcaklığa getirerek maksimum şarj hızını koruyabilir.
Aracımız, batarya sıcaklığına ve varış süresine bağlı olarak yaklaşık 10-15 km kala batarya ısıtma işlemini başlatır. Ancak, hava sıcaklığı çok düşükse bu mesafe daha uzun olabilir. Örneğin, hava sıcaklığının 4°C olduğu bir yolculukta, batarya ısıtma işleminin 40 km mesafeden başladığı durumlar yaşanabilir.
Bu nedenle uzun yolda şarj istasyonuna ulaşmadan önce, mümkünse yolculuğun başında hedef şarj istasyonunu navigasyona eklemek faydalı olacaktır.
Batarya Kondisyonlamasının Doğru Çalışması İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
✅ Seçilecek şarj istasyonunun DC (hızlı şarj) istasyonu olması gerekir.
✅ 50 kW ve üzeri güce sahip bir istasyon tercih edilmelidir.
✅ Navigasyona girilen hedef, gerçekten şarj edilmek istenen istasyon veya yakınında olmalıdır.
Bu şartlar sağlandıktan birkaç dakika sonra, araç gösterge panelinde batarya simgesinin üzerinde bir rezistans (ısıtma) işareti belirecektir. Bu, batarya ısıtma sürecinin başladığını gösterir ve şarj hızının düşmesini önleyerek bataryanın en iyi şekilde şarj edilmesini sağlar.
10. Aracımı % kaç şarj etmem daha sağlıklı?
11. EV tarzı lastik mi kullanmam gerekir? Herhangi bir lastik kullanmamda bir mahsur var mı?
12. Yazılım Güncelleme ile ilgili Açıklamalar.
- Araç şarj sürecini yöneten ve denetleyen sistemdir.
- AC ve DC şarj sırasında bataryaya uygun voltaj ve akımı sağlamak için çalışır.
- Şarj durumu, batarya sıcaklığı ve hücre dengesi gibi parametreleri izleyerek güvenli ve verimli bir şarj süreci sağlar.
ICCU (Integrated Charging Control Unit - Entegre Şarj Kontrol Ünitesi)
- Hyundai'nin E-GMP platformundaki yeni nesil elektrikli araçlarda kullanılan bir bileşendir.
- V2L (Vehicle-to-Load) özelliği sayesinde bataryadaki enerjiyi dış cihazlara (örneğin bir laptop, kamp ekipmanları veya ev aletleri) aktarmayı mümkün kılar.
- Geleneksel OBC (On-Board Charger) ve LDC (Low Voltage DC-DC Converter) sistemlerini birleştirerek daha kompakt ve verimli bir yapı sunar.
- Şarj işlemi sırasında hem yüksek voltajlı bataryayı hem de 12V'luk yardımcı bataryayı yönetir.
BMS (Battery Management System - Batarya Yönetim Sistemi)
- Batarya hücrelerinin voltaj, sıcaklık ve akım seviyelerini izleyerek bataryanın güvenli ve dengeli çalışmasını sağlar.
- Hücrelerin aşırı şarj olmasını veya aşırı boşalmasını önleyerek batarya ömrünü uzatır.
- Soğutma ve ısıtma sistemlerini yöneterek bataryanın optimum sıcaklıkta kalmasına yardımcı olur.
- Bataryanın kalan kapasitesini (State of Charge - SOC) ve sağlığını (State of Health - SOH) hesaplar.
13. Kışın niye menzilimiz düşüyor? Hani Isı pompamız vardı?
Düşük sıcaklık, elektrikli araç tüketimini birkaç temel sebepten dolayı artırır:
🔹 Kış Lastiği Kullanımı
Kış lastikleri, daha iyi yol tutuş sağlamak için tasarlandığından sürtünmeyi artırır. Bu da doğrudan yaklaşık %5 civarında bir tüketim artışı anlamına gelir.
🔹 Batarya Veriminin Düşmesi
Bataryaların ideal çalışma sıcaklığı yaklaşık 24°C'dir. Daha düşük sıcaklıklarda batarya içindeki kimyasal reaksiyonlar daha verimsiz çalışır ve depolanan enerjiye kıyasla kullanılabilir enerji azalır.
🔹 Batarya Isıtma Sistemi
Soğuk havalarda, bataryanın performansını korumak için arka planda sürekli çalışan bir ısıtma sistemi devreye girer.
Bu sistem, bataryayı şarj kondisyonlaması gibi 20°C’ye kadar değil, ancak 8-10°C seviyesine çıkarmaya çalışır. Bu da ekstra bir tüketim kaybı yaratır.
🔹 Kabin İçi Isıtma
Araçta ısı pompası kullanıldığı için verimli bir ısıtma sağlansa da, yine de 1-2 kW civarında ek enerji tüketimi söz konusudur. Isı pompası olmayan araçlara göre avantajlıyız, ancak tamamen kayıpsız değiliz.
Soğuk Havanın Gerçek Tüketim Değişimine Etkisi
Örnek olarak, benim günlük ev-iş arası tüketimim normalde 13-14 kWh/100 km civarındayken, Ankara’nın soğuk havasında 18-19 kWh/100 km’ye kadar yükseldi.
Üstelik aracım kapalı garajda durduğu için sabah 14-15°C sıcaklıkta başlatıyorum. Eğer araç dışarıda kalsaydı, tüketim muhtemelen daha da yüksek olabilirdi.
Bu veriler, soğuk havanın elektrikli araç tüketimine etkisi hakkında genel bir fikir verebilir.
14. Şarj soketi arabadan ayrılmıyor ne yapmalıyım?
Aracınızın kumandasından kapı açma tuşuna bastığınızda şarj soketini normalde bırakması lazım. Ancak bazen ağır şarj soketleri kullanırken soketi kilitleyen dilin sıkışması yüzünden bırakamadığı oluyor. Bu durumda yapılacak şey aracın bagajını açmak, bagajın sağ tarafındaki küçük kapağı cıkarmak ve içindeki soket bırakma kolunu çekmek (Sert çekmeniz gerekebilir) . Ama öncesinde şarjın sonlandığından emin olun. Bu sırada şarj devam ediyorsa önce şarj firmasını arayıp uzaktan şarjı sonlandırmalarını isteyin ama genelde gerek olmayacaktır. Uygulamadan şarjı sonlandırdığınızda bunun durması gerekir.
15. Trugo'da şarj etmeye çalıştığımda şarj başlatılıyor diyor ama bir süre sonra şarj sonlanıyor.
Trugo ve bir iki firmada daha oldukça kalın ve ağır kablolar kullanmaktalar. Bu da kilitlenme mekanizmasını gerdiğinden ya da şarj pinlerinin tam oturmasını engellediğinden şarjın başlamasını engellemektedir. Çoğu arkadaşımız şarj tam başlayana kadar soketi eliyle yukarı doğru bastırarak kilitlenmesine destek olduğunu ve şarjın başladığını ifade etmekte. Bu arada şarj kablo ve soketlerinin yaklaşık 10.000 şarj kullanım ömrü olduğu gibi bir bilgi mevcut. Eğer istasyonun kablosu eski ise bu tür problemler ile karşılaşma riski daha fazla. Üstte yazdığım yöntem işe yaramazsa başka bir sokete geçmekte fayda var.
EV aracımla ilgili hangi uygulamaları kullanmalıyım?
Öncelikle şarj yapacağınız tüm istasyonların yazılımlarını kurmanız gerekecek. Hepsini şu an kurmanıza gerek yok elbette. Yeni bir istasyona gittiğinizde ilgili firmanın uygulamasını indirip kurmanız çok vakit almayacaktır. Bunun yanında şarj planlama ile ilgili birkaç yazılım bilgisi vereyim.
- ABRP: A Better Route Planner: Oldukça güncel şarj noktası verileri bulunduran bu uygulama, eğer paralı versiyonuna sahipseniz aracınızla tam entegre çalışarak aracınızdan anlık batarya durumu, ortalama tüketim miktarı gibi verileri de alarak, yolun eğimi, hava durumu gibi bilgiler ile size nerelerde şarj yapacağınızı, ortalama ne kadar süre alacağını planlar ve böylece yolculuğunuz ile ilgili detaylı bir planlama yapma şansı yaratır. Aracınızla canlı olarak entegre edebilmek için bir OBD cihazı edinmeniz gerekiyor. Firmanın çalışırlığını teyit ettiği bazı OBD modelleri burada verilmiştir
- PlugShare: Şarj noktası listelerini çok hızlı günceller , üzerindeki filtreler ile amacınıza uygun (AC, DC, Şarj kapasitesi vb) istasyonu bulduğunuzda size google maps üzerinden yol tarifi de verir.
- Voltla: PlugShare yazılımının yerli hali diyebiliriz. Daha küçük lokal firmaları da içerdiğinden oldukça fazla şarj seçeneği vermekte.
- Şarj@tr: EPDK'nın lisans alan tüm şarj istasyonlarını eklediği bir arayüz. Ama maalesef çok kötü bir arayüz tasarımı var. Haritada bulduğunuz istasyonları seçmekte sıkıntı yaşıyorsunuz. Zaman zaman data bağlantısı kurup bilgileri alamıyor vs ama zor durumlar için yine de telefonda bulunmasında fayda var.
- Lixhium: Bu ürün hem şarj cihazlarını bulmaya hem de üzerinde oluşturacağınız cüzdan ile tüm şarj istasyonlarının ödemelerini yaparak (yani örneğin Trugo'da trugo uygulaması ile ödeme yapıyorsunuz ama sanal kartınız Lixhium'un verdiği lix card oluyor) hem şarj harcamalarınızı tek bir yerden kontrol etmeye hem de sadakat programı ile abonelere ufak kazanımlar sağlayan yerli bir ürün. Ayrıca tüm şarj istasyonlarının fiyat bilgilerine de sahip.
- Car Scanner: Araç ile ilgili tüm diagnostik verilerini görebileceğiniz bir yazılım. Batarya sağlığından, her bir hücreye kadar batarya sıcaklığına, aracın o an ürettiği tork bilgisinden, direksiyon açısına, soğutma sıvısı sıcaklığından, frene basma şiddettinize işinize yarayacak yaramayacak tüm bilgileri görme imkanı sağlayan bir yazılım. Elbette bunu da ABRP gibi bir OBD cihazı ile aracımıza bağlayarak kullanıyoruz. Biraz bu tür teknik detayları merak eden biriyseniz, ya da ikinci el bir EV araç alacaksanız bir OBD adaptör ile bu yazılımı edinin. İster kendi arabanızı inceleyin, isterseniz almak istediğiniz aracin her bir batarya hücresine kadar detaylı incelemesini yapın.
17. Arabamı uzaktan ısıtabilir/soğutabilir miyim?
Türkiye'de Bluelink (uzaktan bağlantı servisi) desteği olmadığı için, batarya ön ısıtması ve araç içi ısıtma gibi işlemleri uzaktan uygulama üzerinden yapmamız mümkün değil. Ayrıca, Bluelink ileride gelse bile 2023-2024 model araçlarda donanımsal destek olmayabilir. Bu nedenle uzaktan çalıştırma işlemini yalnızca anahtar (kumanda) üzerinden gerçekleştirebiliriz.
Uzaktan Çalıştırma Nasıl Yapılır?
1️⃣ Aracınızın kapıları kapalı bile olsa önce kilitleme düğmesine basın.
2️⃣ Kilitleme işleminin ardından, "HOLD" yazan tuşa anahtardaki LED yanana kadar basılı tutun.
3️⃣ Araç çalışmaya başlayacaktır ve klima, en son kullanılan ayarlara göre çalışacaktır.
- Eğer klima en son sıcak hava üfleyecek şekilde ayarlıysa, kabin ısınmaya başlar.
- Soğuk hava üfleyecek şekilde kapatıldıysa, kabin soğutulmaya başlar.
- Ya da Auto seçilerek her zaman hedeflenen sıcaklığa erişmesi sağlanabilir.
- Ek donanıma ve sıcaklığa göre (progressiveler için) koltuk ve diresiyon ısıtma da bu sırada devreye girmektedir.
4️⃣ Kumanda menzili çevresel faktörlere göre değişebilir. - Açık alanda 40-50 metre mesafeden çalıştırılabilir.
- Engeller (cam, duvar, metal kaplama vb.) menzili kısaltabilir.
Uzaktan Park Özelliği (Sadece Progressive Donanım İçin)
🔹 Aracınızın yakınındaysanız (5-10 metre içinde) kumandanın üzerindeki özel düğmelere basarak aracı ileri veya geri hareket ettirebilirsiniz.
🔹 Bu özellik, dar park yerlerinden çıkmak veya park etmek için kullanışlıdır.
🔹 Güvenlik nedeniyle 5-10 metreden daha uzakta çalışmaz.
18. Arabanın yanından uzaklaşınca kapılarım otomatik kilitlenmiyor mu?
🔹 Araca yaklaştığınızda, anahtarınız yanınızdaysa kapılar otomatik olarak açılır.
🔹 Ancak kapıyı açmaz ve uzaklaşırsanız, araç otomatik olarak tekrar kilitlenir.
🚨 Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Eğer kapıyı açtıysanız, otomatik kilitleme güvenlik sebebiyle devre dışı kalır.
- Bu durumda kapıları manuel olarak kilitlemeniz gerekir.
- Kumanda üzerinden kilitleme düğmesine basabilirsiniz.
- Kapı kolundaki sensöre parmağınızı dokundurarak da kilitleyebilirsiniz.
- Eğer aracınızda sunroof varsa, kumanda üzerinden kapatılamaz (güvenlik gereği).
19. Arabadaki bu uyarılar (Yorgunluk, şerit, hız limiti vs) çok canımı sıkıyor. Nasıl kapatırız?
Avrupa Birliği Araç Güvenlik Önlemleri gereği, bazı sistemlerin tamamen devre dışı bırakılması mümkün değildir.
1️⃣ Yorgunluk Algılama Sistemi
- Bu sistem sürücünün dikkatini koruması için sürekli aktif olarak çalışır ve tamamen kapatılamaz.
- Eğer birkaç kez sinyal vermeden şerit ihlali yaparsanız, sistem devreye girerek sesli ve görsel uyarılar verir.
2️⃣ Hız Limiti Uyarıları (ISA - Intelligent Speed Assistance)
- Avrupa Birliği'nin güvenlik düzenlemelerine uygun olarak, hız sınırı uyarıları standart olarak araçlarda bulunmaktadır.
- Ancak, bu uyarının sesini kapatmak için şu adımları takip edebilirsiniz:
- 2408 (veya daha güncel) serisi güncellemeyi aracınıza yükleyin.
- Direksiyondaki "Mute" (Sessiz) düğmesine basılı tutun.
- Açılan ekranda "Information" (Bilgi) seçeneğini işaretleyin.
- Bu işlem, hız sınırı uyarılarının sesini kapatmanıza olanak tanır (uyarıyı tamamen devre dışı bırakmaz).
Önemli Not:
- ISA (Intelligent Speed Assistance), Temmuz 2022 itibarıyla Avrupa’da satılan tüm yeni araçlarda zorunlu hale getirilmiştir.
- Avrupa Birliği’nin Genel Araç Güvenlik Yönetmeliği (GSR - General Safety Regulation) kapsamında, hız sınırı uyarı sistemleri aktif olarak çalışmak zorundadır, ancak bazı modellerde sesli uyarılar kapatılabilir veya minimuma indirilebilir.
20. Sabah arabaya bindim, park yardımcısı/güvenlik önlemleri vs iptal edildi gibi bir uyarı verdi. Ne bozuldu acaba?
Endişelenmeyin, aracınızda bir sorun yok! Aracınızın kameraları, özellikle dış kameralar ve ön camdaki kamera, bazı durumlarda güvenlik yazılımlarını devre dışı bırakabilir.
Eğer dış kameralar toz, çamur gibi şeylerle kirlenirse, sistem bunları görmediği için güvenlik önlemi olarak bazı fonksiyonları kapatır. Kameraları silmeniz yeterli, tekrar devreye girecektir.
Ayrıca, sabahları ön camda oluşan buğulanma da bir sorun yaratabiliyor. Buğulanma olduğu zaman, ön camdaki kamera düzgün çalışamayabiliyor. Ön camın defrostunu açtığınızda bir süre sonra buğu çözülür ve sistem yine aktif olur.
Kısacası, sadece kameralar geçici olarak görüş alamadığı için bazı fonksiyonlar kapanıyor. Biraz temizleyin ya da defrostu çalıştırın, sorun çözülür.
21. OBD cihaz aldım diyelim. Sürekli araca bağlı bırakmanın bir zararı var mı?
22. Aracımı haftalarca bırakıp gideceğim. Nasıl bir önlem almam gerekir?
Hyundai'in önerisi, aracınızı uzun süre kullanmayacağınız durumlarda %50-60 arasında bir şarj seviyesinde bırakmanız. Bu, bataryanın uzun süre boyunca sağlıklı bir şekilde depolama yapabilmesi için ideal bir seviye. Bir Reddit kullanıcısı, Ioniq 5 aracını %64 şarj seviyesinde bırakıp 8 hafta sonra döndüğünde %60 seviyesine düştüğünü ve herhangi bir problem yaşamadığını paylaşmış.
Bir diğer seçenek, eğer kapalı bir garajınız varsa, aracınızı şarja takılı bırakmak ve şarj limitini %60 gibi bir seviyeye ayarlamak. Böylece, araç uzun süre park halinde kalacaksa batarya daha stabil bir şekilde korunabilir.
Tabii ki, eğer birkaç yıl boyunca kullanılmayacaksa (mesela uzun süre hapis yatmak ya da askere gitmek gibi bir durum söz konusuysa), bu tür önlemler yerine zaman zaman arkadaşlarınızdan birinin aracınızı şarj etmesi de daha pratik bir çözüm olabilir.
23. Park frenini nasıl çekeyim? Ben önce freni çekiyor sonra arabayı parka alıyor sonra stop ediyorum diyenler?
Evet, araçlarımızda şanzıman ya da vites kutusu yok, bu yüzden klasik bir park freni de gerekmiyor. Aracın akıllı sistemi, ister park düğmesine basın ister motoru kapatıp aracınızı durdurun, doğru sıralamayla aracı park eder ve motoru kapatır.
Peki, direksiyonun sol tarafındaki o ilginç park freni düğmesi ne işe yarıyor diye soracak olursanız, yıllanmış usta şoförler bunu zaten bilir: Özellikle soğuk havalarda veya fren sisteminin ıslak olduğu durumlarda, park freni kullanmak pek ideal değildir. Çünkü aşırı soğukta fren balataları donabilir ve disklere yapışabilir. Bunun önüne geçmek için, bu düğmeyi kullanarak aracı düz bir yere park ettikten sonra el frenini kapatmak, sabah aracı çalıştırdığınızda zorlanmamanız için faydalı olacaktır.
24. Hem aracım gece 10'dan sonra şarja başlasın, hem de sabah bindiğimde sıcacık olsun diyenler buraya..
Peki oldu da ben bu ayarları yaptıktan sonra gündüz vakti şarj yapma ihtiyacım oldu ne yapacağım diyorsanız, enerji soketindeki şarja başlama düğmesine basarak bu ayarı geçersiz hale getirebilirsiniz.
25. Arabamdaki sürüş modları neler ve farkları nedir?
26. Araçla verilen şarj cihazını evimin prizinden sorunsuz kullanabilir miyim?
27. Kablosuz carplay veya android auto kullanmak istiyorum ama sadece kablo ile bağlanılabiliyor.
28. Şu AC şarj olayını tam anlayamadım. 11kW var 22 kW var.. Kablosu farklı cihazı farklı...
29. Uzun yolda kaç km hızla gitmek gerekir.
Elektrikli araçlar, uzun yolda yüksek hızda gitmeye çok uygun değildir. Bunun başlıca nedeni, artış gösteren enerji tüketimi ve menzil kaybıdır. İçten yanmalı araçlarda vites sistemi hız yükseldikçe yatıt tüketiminin artmasını aktarma sistemi ile çözse de, elektrikli arabalarda genelde vites kullanılmamaktadır, bu yüzden yüksek hız tüketimlleri içten yanmalılara göre daha yüksek bir artış göstermektedir.
Ioniq 6, 0.22 Cd (sürtünme katsayısı) ile oldukça aerodinamik bir yapıya sahiptir. Ancak, aracın hızlandıkça karşılaştığı hava direnci (aerodinamik sürtünme) üstel olarak artar ve enerji tüketimi hızla yükselir.
Aşağıdaki grafik ve tabloda, yalnızca aracın hızı ile oluşan hava sürtünmesi nedeniyle ihtiyaç duyulan güç hesaplanmıştır. Lastik sürtünmesi, dış rüzgar etkisi, sıcaklık değişimi, batarya verimliliği gibi faktörler hesaba katılmamıştır.
Bu verilere göre, hız arttıkça enerji tüketimi de katlanarak artmaktadır.
Örneğin, 110 km/s hızla gittiğiniz bir yolculuğu 150 km/s hızla yaparsanız, tüketiminiz yaklaşık 13 kW daha fazla olacaktır:
- 110 km/s hızda tüketim: 8.46 kW
- 150 km/s hızda tüketim: 21.44 kW
- Fark: 21.44 - 8.46 ≈ 13 kW ek tüketim
Tabii ki, eğimli yollarda bu değerler birebir geçerli olmayabilir. Örneğin:
- Rampa aşağı inerken hızlanarak yerçekiminin avantajını kullanabilir,
- Rampa çıkarken yavaşlayarak hava sürtünmesinden daha az etkilenebilirsiniz.
Bu hesaplamalar, gerçek yol koşullarında tam olarak aynı olmayacak olsa da, hızın tüketim üzerindeki etkisini anlamak için genel bir fikir verir.
30. Aracın içinde uzun süre oturacaksanız nasıl beklemek gerek?
Aracın içinde uzun süre oturmanız gerektiğinde üç farklı seçeneğiniz bulunuyor. Her bir modun avantajları ve dezavantajları farklıdır.
Auxiliary Mode (Yardımcı Mod) – Önerilmez
Bu mod, aracın elektrik sistemini 12V akü üzerinden çalıştırır. Bu nedenle uzun süreli kullanımlarda akünün bitmesine neden olabilir.
Nasıl Açılır?
- Aracı START/STOP düğmesiyle tamamen kapatın.
- Ardından frene basmadan tekrar START düğmesine basın.
Bu modda:
- Araç gösterge ekranında "Auxiliary Battery Discharge Warning" (12V Akü Boşalabilir) uyarısı verir.
- Müzik sistemi, iç aydınlatmalar ve diğer elektronik donanımlar sadece 12V akü üzerinden çalışır.
- Yüksek enerji tüketimi nedeniyle akünün hızla tükenme riski vardır.
Bu nedenle bu modu uzun süreli beklemeler için kullanmanız önerilmez.
Park Modu – Kısa Beklemeler İçin
Bu mod, aracı çalışır halde tutarak beklemeyi sağlar ancak bazı riskleri vardır.
Nasıl Açılır?
- Araç çalışırken vitesi "P" (Park) konumuna alın.
Bu modda:
- Araç çekiş bataryasından güç alır, dolayısıyla elektrik sistemleri kesintisiz çalışır.
- Araç çalışır vaziyette kaldığı için yanlışlıkla vites değiştirme ve aracın hareket etme riski bulunur (Özellikle çocuklar için tehlikeli olabilir).
- Klima ve diğer sistemler aktif kalabilir, ancak belirli bir süre (1-2 saat) sonra araç kendini otomatik olarak kapatabilir.
Bu nedenle, kısa süreli beklemeler için kullanılabilir ancak uzun süreli beklemeler için uygun değildir.
Utility Mode (Duraklama Modu) – En Uygun Seçenek
Bu mod, aracın motor sistemini devre dışı bırakırken, elektronik donanımların bataryadan beslenmesini sağlar.
Nasıl Açılır?
- Ana ekrandan → "Araç Ayarları" (EV Settings) → "EV Modları" (EV Mode) → "Utility Mode" (Duraklama Modu) seçeneğine girerek etkinleştirin.
Daha hızlı erişim için:
- "Ayarlar" → "Favori Tuşları Atama" menüsüne giderek, orta konsoldaki yıldız tuşuna (★) "Duraklama Modu"nu atayabilirsiniz.
- Böylece, tek tuşla hızlıca Utility Mode’a geçiş yapabilirsiniz.
Bu modda:
- Araç motorlarını kapatır ancak tüm elektronik sistemler çalışmaya devam eder.
- Araç kendi kendine kapanmaz (manuel olarak kapatana kadar açık kalır).
- Vites geçişi devre dışı kalır, böylece yanlışlıkla aracın hareket etme riski ortadan kalkar.
- Klima ve multimedya sistemleri çekiş bataryasından beslendiği için 12V aküye yük binmez.
Bu moddan çıkmak için:
- Aracı START/STOP düğmesiyle tamamen kapatıp, tekrar çalıştırmanız yeterlidir.
Tüm bilgiler çok değerli ve bu yazıyla tek tek uğraşıp bu kadar bilgiyi herkesle paylaştığınız için çok teşekkürler - saygılar...
YanıtlaSilAraçla yakından ilgilenen biri olarak bu değerli bilgileri paylaştığınız için müteşekkirim. Emeğinize yüreğinize sağlık. Harika bir çalışma . Allah kazasız sürüşler versin.
YanıtlaSil