RF Röle Temizleme

Ampifierlarımızın, telsizlerinizin içide malum Rf röleler bulunmaktadır.

Ya da başka bir proje için kullanacağınız hurdadan bulduğunuz ya da uzun süre yatan röleler elinizde olabilir.

Peki bu rölelerin alış hassasiyetini arttırmak için temizlenmesi gerektiğini biliyor musunuz?

Hatta bazen hiç kullanılmamış röleler aldığınızda da bunu yapmanız gerekebilir.

Önce sebebine gelelim

RF rölelerin geçirebileceği en zayıf sinyallere "wet contacting" denir. Türkçesini ben bilmiyorum. Bilen varsa aşağı yorumlara bırakırsa sevinirim.

Normalde üzerinden yük geçen TX yaparken kullandığınız pinlerde bu sorun yaşanmazken cihazınız RX'te kaldığı süre içinde bu kontakt'tan çok zayıf bir sinyal geçtiği için (mikrovolt seviyesinde) bir süre sonra röleleriniz oksitlenir ve iletkenliği düşer. Bu da alış hassasiyetinizin düşmesine sebep olmaktadır.

Bu sorunu cihazınızın alış hassasiyetinde düşme ya da dinleme sırasında gürültü seviyesinde sebebi bilinmeyen artma azalmalar şeklinde hissedebilirsiniz.

Peki bunu nasıl temizleyebiliriz?

Bazı RF rölelerin içi açılabilmektedir. 

Eğer bu tip bir röleye sahip iseniz, içini açıp RX pinlerini önce WD40 ve bir parça beyaz temiz bir kağıt ile bastırmadan temizleyip (boyasız ve temiz olması önemli) daha sonra alkol sıkıp kurumaya bırakın.

Bu bir süre idare edecek bir temizlik sağlayacaktır.

İkinci ve daha efektif olan yöntem ise, sık yapılması halinde rölenin kontaklarını aşındırdığı için çok başvurmamakta fayda var.

Peki bu yöntem nedir?

En basit şekilde şu şekilde yapılabilir.

Rölenizin giriş ucuna şasiye "-" , canlı uca "+" olacak şekilde bir bağlantı yapın. Bunu uçları bir tarafta açık bir coax ve bir konektör ile (röle tipinize bağlı olarak N , UHF ya da SMA gibi) yapabilirsiniz.

RX yani NC ucuna ise, yine bu tür bir bağlantı yapıp , buraya 12V bir lamba ya da çok düşük güç çeken bir cihaz bağlayın.

+ ve - uçlara 12V verdiğinizde lambanın yandığını göreceksiniz. Peki bu yeterli mi?

Hayır.

Rölenizin normal besleme kontaktlarına da bir güç kaynağı bağlayıp röleyi  açıp kapamaya başlayın.

her açılma kapanma sırasında RX pinlerinden geçen düşük akımın (500mA civarı)  yapacağı ark ile buradaki oksidasyon yanarak yok olacaktır.

Bunu 50-100 defa yapmanız lazım.

Daha da ideali, akımı iyice düşük (10-20mA) bir yük bağlayıp (Örneğin 20mA için 12V ta 600ohm'luk bir direnç)  tüm gün ya da gece boyunca saniyede bir açılıp kapanmasını sağlamak.

W8JI 'nin sayfasından aldığım aşağıdaki çizim bağlantıyı şematik olarak gösteriyor.

Buradaki gösterim bir lambalı PA'nın röle üzerinden sökülmeden temizlenebilmesi için yapılmış bir çizim. Ama size genel bir fikir verecektir.

Aşağıdaki çizimde ise, en ideal temizleme yöntemine ait DUBUS dergisinde yayınlanmış tam otomatik bir temizleme devresi görülmekte.