Meteor Scatter için MSHV Program Kullanımı - 2

 İlk yazıda temel olarak programın kullanımından bahsettim.

Şimdi VHF te bir QSO nasıl yapılır ondan bahsedeceğim.

Meteor Scatter için en iyi zaman aralığı sabaha karşı, 4-5 civarı. Meteor yoğunlukları en yüksek bu zaman diliminde oluyor. Sabah 10-11 e kadar da devam ediyor. Bu saatten sonra azalsa da, Büyük meteor yağmurları sırasında yine de QSO yapmaya yeterli meteor bulunabiliyor.

Öncelikle meteor Scatter QSO yapmanın iki temel yolu var. Random yani rastgele, ya da Sked yani randevulaşarak.

Random QSO için, her modun bir genel çağrı frekansı vardır..

Örneğin FSK441 için 144.370Mhz, MSK144 için 144.360 MHz.(SSB olduğunu belirtmeme gerek yok sanırım..Bu frekanslarda FM görüşme kesinlikle yapılmaz) 

Anten yönü olarak ta en fazla amatörün bulunduğu Avrupa yönüne doğru anteni çeviriyorum..

Meteor Scatter da elevation yani yükseklik açısına ihtiyacınız pek yok. Sadece azimuth ayarı yeterli oluyor.

Eğer istasyon yakın ise (1000 km altı) MSHV programında görebileceğiniz HotA ya da HotB yönüne çevirmek daha iyi olabiliyor.

Bu direkt olarak o istayona dönmek yerine biraz açı verip, meteor yansıtma olasılığını arttıran bir yöntem. Ama şart değil. Genelde direkt konuşulacak istasyona anten çevrilip QSO gerçekleştiriliyor.

Mesafeler de, 500-550 km den başlayıp 2000 km'ye kadar çıkabiliyor. 2000'in üzeri nadir olsa da imkansız değil.

 

MSK144 yapacağımızı var sayalım.

Telsizimizi 144.360 frekansına alıyoruz.

MSHV programında üstteki mod kısmında MSK144 seçiyoruz. 

Auto Dec veya RT Dec seçeneğini işaretliyoruz(RT Dec daha iyi çalışıyor bence) 

Doğuda olduğuuz için TX First seçeneğini işaretliyoruz.

Tx6 buttonuna (ekranın alt sağ kısmında) basıyoruz.

Eğer telsiz/bilgisayar bağlantılarımız tamam ise, cihazımızın 30 saniye boyunca TX yaptığını fark edeceksiniz. 

Sonraki 30 saniye ise cihaz dinlemeye geçer. Size cevap verecek bir istasyon olana kadar bu şekilde devam edilir. 

herhangi bir istasyon size cevap verdiğinde ise mouse ile bu çağrı işareti işaretlendiğinde, otomatik olarak rapor çağrı işareti vs oluşturulur.

Sıra size geldiğinde de TX yapılır. 

Bir bilgi, ASeq seçeneği seçili olursa (Ana ekranda- GEN MSG düşmesinin üstünde) FT8 de olduğu gibi QSO otomatik olarak tamamlanana kadar devam eder.

Aşağıda büyük bir meteor geçişi sonrası ekrandaki decodeları ve sinyal seviyelerini görebilirsiniz.

Gördüğünüz gibi, 20:09:30 da birden fazla istasyonun sinyalini çözmüşüm.

Alttaki kısımda, Time saati,  T: periodun kaçıncı saniyesinde çözüldüğü, dB duyulan sinyal gücünü, DF, karşı tarafın sinyali ile bizim telsizimizin frekans farkını göstermekte.

mesajlardan anladığımız ise, OM7CM istasyonunun  UT5VD yi çağırdığı, OK2WO ve OK1AAM istasyonlarının CQ gönderdiği, 9A5ID'nin ise karşı istasyona sinyal raporu gönderdiği.

Bir alttaki ekran görüntüsünde ise, SP9XWL istasyonuna yaptığım çağrıyı görüyorsunuz.

Mouse ile o satırı seçtiğimde otomatik olarak, hem karşı tarafın locator bilgisini hem de çağrı işaretini doldurdu. Locator bilgisinden, karşı istasyonun benden kaç derece ve kaç km uzakta olduğu bilgisini otomatik olarak hesapladı.

Eğer yönlü bir anteniniz var ise, anteninizi buradaki azimuth açısına uygun çevirebilirsiniz. Rotor yok ise, anteninizi bu istasyonların ağırlıklı bulunduğu Avrupa yönüne çevirmeniz yeterli olacaktır.

mesajlardan göreceğiniz gibi, QSO bir kaç adımdan meydana geliyor. Karşı tarafı çağırma (TX1)

Karşı tarafı ilk duyan istasyonun TX2 ile yanıt vermesi...

Karşıdan TX2 yani raporu duyan istasyonun , TX3 e geçip R+20 gibi cevap raporu göndermesi,

TX3 ü duyan istasyonun ise, Tx4 ile qso yu bitirmesi.

Yani başlangıçta her iki istasyon da TX1 ile başlarken,

İlk duyan TX2 TX4, ikinci duyan ise TX3 TX5 mesajlarını göndermekte.

Aseq seçili ise bu süreç otomatik gerçekleştirilmekte.

Meteor Scatter'da görüşme süreleri bir QSO'nun maksimum 60 dakika sürmesi yönündedir. Yani 60 dakikada bitirilemeyen bir QSO geçersiz olur. 

QSO sırasında, internet üzerinden vs, seni şöyle duydum, böyle duydum.. şimdi şu mesajı gönderiyorum tarzı konuşmalar, QSO yu geçersiz kılar. Tek istisnası, karşı taraftan TX4 yani RR73 mesajı aldığınızda, sizin 73 göndermenize gerek yoktur. Karşı istasyonu bu mesajı aldığınız konusunda bilgilendirdiğinizde QSO tamamlanmış olacaktır.

 Random QSO konusunda son bilgi. 

Aşağıdaki ekran görüntüsünde , bazı çağrıların yanında rakam yazdığını göreceksiniz.

Örneğin CQ 280 S51ZO..

Bu log ben 144.360 ta dinlerken alındı. S51Zo istasyonu TX'ini 144.360 ta yapıyor ama, RX olarak 144.280 frekansını dinliyor demek. Bu istasyon ile görüşmek istiyorsanız, 144.280 e geçip oradan çağırmanız ve orayı dinlemeniz lazım.

Karşı taraf sizin çağırdığınızı duyar duymaz, hem TX hem RX ini 144.280 e geçirecektir. Ve QSo orada devam edecektir.  Yani HF teki gibi split bir görüşmeden ziyade, bir randevulaşma mesajı olarak anlayabiliriz.

 Yukarıda random QSO yapmayı anlattık.

Peki Sked nasıl yapılır?

http://www.on4kst.com/chat/ adresine girilir.

Burada kullanıcınızı oluşturduktan sonra, 

Enter into the 144 & 432 MHz chat here linkine girilir. Buradaki diyalogları bir süre takip ettiğinizde zaten neler konuşluyor neler yapılıyor kolaylıkla kavrarsınız.

Yeni başlayan birisi olduğunuz anlaşıldığında, insanlar sizinle QSO yapabilmek için birbiriyle yarışacaktır. Bu yüzden hiç çekinden olmayın.

Chat sayfası ile ilgili size verebileceğim tek ip ucu

direkt chat penceresine yazdığınız şeyler herkese gider. Ama yazdığınız yazının karşı tarafta bir uyarı yapmasını (meep diyorlar buna) istiyorsanız, "/CQ TA2NC mesaj"  şeklinde başına /CQ yazarak yazmanız yeterli. Burada karşı tarafa , hangi frekans(QRG) hangi mod (fsk msk vs) hangi period ta qso yapacağınızı teyitleşip qso'nıza başlayabilirsiniz.

İlk aşamadan anlatacaklarım bu kadar. Daha detay sorular olur ise, buraya yazarsanız cevaplamaktan mutlu olurum.

Bol QSOlar.

HF Frekanslar ve Özellikleri

Eminim epey bir yerde benzer bilgileri okumuşsunuzdur , zaten çoğumuz da tecrübelerimiz ile bunları biliyoruz ama, yeni başlayan arkadaşlar için özet bir bilgi olarak paylaşayım dedim.

Kısa bir bilgi olarak HF frekanslarda Iyonosfer tabakaları gelen radyo sinyalini yansıtarak daha uzağa gitmesini sağlar.

Daha detaylı olarak başka bir başlıkta değineceğim.  HF frekanslarda ilk atlama noktası yani skip distance, ve arada kalan bölge skip zone kavramları vardır.

Bu yüzden bazı frekanslarda çok uzak mesafeler ile görüşürken, yakın mesafeler ile görüşemeyebilirsiniz.  Bu konuyu şu şekilde gösterebiliriz.

Skip Zone- Atlama Bölgesi

160m Bandı (1.8 MHz)

Iyonosferin D tabakasından yansıyan bu kısa dalga sinyaller yüzünden, gündüz 100-120 km’lik menzilin pek dışına çıkılamayan bu band, özellikle geceleri D tabakasının kaybolmasından sonra F tabakasından yansıdığı için uygun bir anten ile birkaç bin km mesafelere erişilebilir. Bu yüzden genelde gece kullanılan bir bandtır.
Kışın ve güneş aktivitesinin düşük olduğu dönemlerde çok daha sessizdir.

80m Bandı (3.5 MHz)

160m bandı ile benzerlikler gösterir. Ancak frekansı daha yüksek olduğundan D tabakasından daha düşük açılardan yansıyabilir. Bu yüzden gündüz menzili 2000 km’ye kadar çıkabilir. Gece veya Gün doğumu/batımı sırasında (Grey line) atmosferik gürültü de düşük olacağından 9000 km’lere kadar çıkma imkânı verebilir.

40m Bandı (7 MHz)

Bu frekans hala D tabakasından etkilenmekle beraber daha performanslıdır. SKip Distance (En yakın atlama noktası) 400-500 km ye kadar düştüğünden yakın mesafe hava haberleşmelerine uygundur. Ayrıca DX kullanıma da uygundur. Yaz aylarında atmosferik gürültünün yüksekliğinden dolayı performansı çok iyi olmaz ve güneşin 11 yıllık döngülerinden de etkilenmektedir. En kalabalık bandlardan biridir.

30m Bandı (10 MHz)

Şartları 40m bandına yakın olsa da, yazları propagasyonu çok daha açık bir bandtır. Gündüzleri 1600 km ye yakın bir menzili olan bu band, geceleri 12000 km civarı görüşmelere imkân verir. 24 saat kullanılan bir band olması bu bandın önemini arttırır. Ancak bu bandta SSB görüşme yapılamamaktadır. CW veya dijital modlar kullanılabilir.

20m bandı (14 MHz)

En popüler band olan bu band, yazları Iyonosferden kaynaklı tüm gün kullanılabilirken, kış aylarında akşama doğru tamamen kapanır ve sadece gündüz kullanılabilen bir band olur.
Alt bandlara nazaran daha gürültüsüz bir band olduğundan çoğu DX istasyonuna buradan ulaşmak mümkündür.
İlk atlama uzaklığı olarak gündüzleri 700km, geceleri de 1600 km civarında bir atlama noktası olduğundan mahallî görüşmeler için uygun bir band değildir.

17M bandı (18 MHz)

15M bandı ile benzerlik gösteren bu band, 11 yıllık güneş döngüsünden etkilenir. Solar aktivitenin maksimum olduğu dönemlerde gündüz ve gece kullanılabilmesine rağmen, bu aktivitenin düşük olduğu dönemlerde ancak öğle saatlerinde kullanılabilmektedir. Atlamak uzaklığı 1200 km civarındadır.

15M band (21 MHz)

20m bandının daha gürültüsüz alternatifi olarak görünen bu band, güneş aktivitesinin yoğun olduğu zamanlarda kullanılabilir. Aktivite yoğunken geceleri de kullanılabilen bu band, düşük aktivitede gündüzleri birkaç saat kullanım sunabilmektedir. Bahar aylarında ES(Sporadic E) açılımları ile yansıması mümkündür. 1600 km atlama uzaklığı vardır.

12M Bandı (24 MHz)

Bu band solar aktiviteye oldukça bağımlıdır. Solar aktivitenin yüksek olduğu dönemlerde her tür anten ile DX çalışabilme imkânı sunarken, solar aktivitenin düşük olduğu dönemde neredeyse tamamen kapanır. Sadece ekvatoral bazı enlemlerde limitli kullanım sağlar. Atlama uzaklığı 1600 km civarındadır.

10M Bandı (28 MHz)

12M bandına oldukça benzeyen bu band, solar aktivitenin yüksek olduğu dönemlerde çok düşük güçlerle 12000 km’ye kadar görüşme imkânı sağlayabilir. Bu dönem gün batımından sonra birkaç saat daha aktif kalabilir. Solar aktivitenin düşük olduğu dönemlerde band tamamen ölüdür. Ancak, VHF özelliği gösterebildiğinden dolayı, Meteor Yansıtma, SporadicE gibi yansıma türleri ile kullanılabilmektedir. Sporadic E açılımları ile multihop (çoklu yansıma) ile bahar-yaz başı döneminde 4000-4500 km mesafeler ile görüşmek mümkündür. Atlama mesafesi 2000 km olan bu band mahallî qsolar için kullanılamaz.